De Spetterflat

De Spetterflat

omschrijving:
participatieve videoproductie

werkzaamheden:
videoproductie, participatie en co-creatie

De Spetterflat is de naam van een project rondom de Mathenesser flats, waar samen met bewoners gewerkt is aan de herinrichting van hun binnenterrein. Het Spetterflat team bestond uit RainAway, WijkTV en Stichting Tussentuin en was een opdracht de Gemeente Rotterdam en Havensteder. Naast de vastgoedrenovatie is ook de buitenruimte aangepakt.

verduurzaming van de buitenruimte

Het Spetterflat team heeft zich bijna twee jaar bezig gehouden met de verduurzaming van de buitenruimte bij de flats met de focus op regenbestendigheid. Eén van de redenen voor de naam Spetterflat.

Binnen het Resilience project draait het om een sterke wijkeconomie, zelfredzame en bewuste bewoners, en sterke sociale netwerken. Wij geloven dan ook dat de wijsheid en expertise om tot een goedwerkende, duurzame buitenruimte te komen in de wijk zelf ligt. Én bij de bewoners: de spetters van de Mathenneser flats. Dié kennis en expertise is gebruikt om met elkaar tot een nieuwe, duurzame invulling van de binnenterreinen van de flats te komen.

leegstaande woning

Dat betekende voor ons ten eerste nader kennis maken met de buren. We hadden als projectteam een leegstaande woning tot ons beschikking. Daar zijn we ingetrokken en daarmee waren we ‘bewoners’ van de Mathenesser flats en waren zo ook onderdeel van de renovatiewerkzaamheden.

Vanuit de woning zaten we middenin het gebied en waren we zichtbaar, bereikbaar en kregen zelf zoveel mogelijk het reilen en zeilen van de flats en de werkzaamheden mee. De woning was naast werkruimte voor ons, ook een inlooppunt voor bewoners en een plek van samenkomst. Voor vragen en informatie, voor ideeën, maar ook voor een kopje thee en een babbeltje.

wijsheid uit de wijk

Vanuit die werkwoning hebben we een programma opgezet om de wijsheid uit de wijk te halen, als het ware te oogsten, en zoveel mogelijk mensen daarbij te betrekken. Bewustzijn over het veranderende klimaat en de waterproblematiek waar we allemaal in de stad mee te maken krijgen. En wat we ermee kunnen doen; hoe je ervoor kunt zorgen dat je eigen leefomgeving bestand is tegen, of juist mee kan in die veranderende situaties.

We wilden mensen informeren en we wilden met elkaar daarover nadenken. Betrekken op het gebied van bewustzijn dus, maar óók betrekken bij het realiseren van de nieuwe binnenterreinen.

tours door de wijk

De binnenterreinen zijn gefaseerd aangelegd. Naast activiteiten om de bewoners van de flats te leren kennen en te betrekken hebben we ook tours door de wijk georganiseerd, om met elkaar te gaan kijken wat er allemaal in de wijk te vinden is. Hierbij ging het om het lokaliseren van bedrijven en bedrijvigheid, bestaande of nieuw te verbinden netwerken, en het opspeuren van expertise en verborgen talent. Maar we gingen ook op zoek naar materialen, inspiratie en ideeën. Om de resultaten uit die tours en activiteiten zichtbaar te maken bouwden we een miniatuur spetterflat: een wand van fruitkistjes (ook uit de wijk) die als etalage van het project gediend heeft. De kistjes werden met iedere tour één voor één gevuld met informatie en inspiratie uit de wijk.

een buitenruimte die mee kan tot 2040

Dit werden de ingrediënten voor het binnenterrein waar we mee aan de slag gegaan zijn om met bewoners een ontwerp te maken. Samen nadenken over, samen inventariseren wat een passende invulling voor deze buitenruimtes zou zijn en ze met elkaar opbouwen. Door die betrokkenheid te stimuleren en door samen te werken hebben we gebouwd aan een duurzame en bestendige buitenruimte, maar ook aan een proces waarin mensen zich bewust zijn geworden van hun rol in een klimaatbestendige stad. Samen hebben bewoners gewerkt aan een gedeelde buitenruimte en zijn ze zich meer verantwoordelijk gaan voelen voor de zorg voor deze leefomgeving.

participatieve journalistiek

Stichting Wijk-TV heeft een belangrijke rol gespeeld bij het betrekken van de bewoners bij het ontwerpen. Kinderen en volwassenen, zijn geïnterviewd over hun gedroomde binnenterrein. Tijdens de bewoners-inspraakbijeenkomsten is het videomateriaal met de interviews gedeeld met de bewoners. Ook is filmmateriaal van het proces verwerkt in korte documentaire verslagen. Op deze wijze is het materiaal weer terug gebracht en speelde het een procesondersteunende rol.

De inspraakbijeenkomsten startten met een videoverslag van de voorafgaande bijeenkomst waarbij de wensen van de bewoners in beeld gebracht werden. Daarna volgde een presentatie van de ontwerpers die vertelden wat ze met de informatie van de bewoners gedaan hadden. Presentatie van de documentairefilms verrijkten het programma en vormden voor veel mensen een extra aanleiding om naar de inspraakbijeenkomst te komen.